Het is nog niet zo erg lang geleden dat het gemeentebestuur eerst zelf het te voeren beleid vaststelde, om er daarna over te klagen dat hun burgers blijkbaar weinig betrokken waren bij de gemeentepolitiek. Met de introductie van het begrip wijkgericht werken is er een begin gemaakt met een slimmere manier van besturen, die meer aansluit bij wat de burgers zelf wenselijk vinden. Uit een aantal buurten kwamen het afgelopen jaar de bewoners zelf al met initiatieven en vroegen de gemeente daaraan mee te werken. Lang niet altijd bleek de verankering van het begrip wijkgericht werken binnen de gemeentelijke organisatie in voldoende mate aanwezig. Soms werd er moeilijk gedaan, ook al waren er voor de ingediende plannen geen extra financiën benodigd.
Mede daarom heeft de fractie van Pro3 het begrip wijkgericht werken aangescherpt door consequent te spreken van ‘werken vanuit de wijk’. Een begrip dat later door het college van B & W is vertaald in ‘samen werken aan de wijk’. Hiermee wil de gemeente de burgers in een zo vroeg mogelijk stadium betrekken bij hun plannen. Dat wordt burgerparticipatie genoemd.
Burgers uitnodigen om te participeren bij overheidsinitiatieven is vanwege het proces van een steeds meer ‘terugtrekkende overheid’ met steeds minder plannen, een verouderd begrip aan het worden. De fractie van Pro3 heeft in een commissievergadering op 8 oktober 2012 het revolutionaire voorstel gedaan om het tegenovergestelde van wat nu gebruikelijk is in te voeren, namelijk ‘overheidsparticipatie bij burgerinitiatieven’. Een burgerinitiatief kan komen van groepen van burgers, maar ook van individuele personen of bedrijven.
De gehele gemeentelijke organisatie zal met deze wijze van slimmer besturen worden geconfronteerd. Gebrek aan mankracht om dit proces van verandering binnen het college vlot te trekken zal met vier wethouders niet het probleem zijn. Veel meer is het de vraag welke visionair voelt zich geroepen om dit nieuwe beleid vanuit het college vorm te gaan geven? En is er binnen de organisatie een innovatieve ambtenaar te vinden met voldoende overwicht, die de coördinatie van dit proces op zich kan nemen? De ambtenaren zullen immers als eerste aanlopen tegen regels en richtlijnen die niet meer passen bij het nieuwe denken. Er zal een omschakeling moeten plaatsvinden van vooral uitvoerder van Rijksbeleid en diensbaar zijn aan de regelgeving. Naar een ambtelijk apparaat dat vooral ten dienste staat en mee denkt aan oplossingen voor burgerinitiatieven die zich aandienen. Soms kan worden volstaan met een andere interpretatie van de regels, maar als laatste komt ook de gemeenteraad aan bod, als regelgeving en richtlijnen moeten worden aangepast of afgeschaft.
Een goed idee staat zelden op zichzelf, dat blijkt ook nu weer. Op 23 en 24 oktober 2012 heeft In het kader van ‘Oisterwijk 800’ een conferentie plaatsgevonden, met als titel van Burgerparticipatie bij overheidsinitiatieven naar Overheidsparticipatie bij burgerinitiatieven.
